Την Μ.Παρασκευήν [Ο Ορθρος ψάλλεται το βράδυ της Μ.Πέμπτης] εορτάζομεν τα Πάθη του Κυρίου , κυρίως την Σταύρωσιν και το φρικτόν Του θάνατον.Επίσης μας υπενθυμίζει η Εκκλησία την επί του σταυρού ομολογία του ενός ληστού.
Η υμνογραφία της ημέρας είναι αφιερωμένη στα γεγονότα αυτά.Αρχίζει με το γνωστό τροπάριο " Οτε οι ένδοξοι μαθηταί" . Στη συνέχεια διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια και ανάμεσά τους ψάλλονται τα Αντίφωνα και Καθίσματα που αναφέρονται στην προδοσία του Ιούδα , την άρνηση του Πέτρου , την αγνωμοσύνη των Ιουδαίων , την ομολογία του ληστού κλπ.Το ιε' αντίφωνο μετα το Ε' Ευαγγέλιο είναι το γνωστόν " Σήμερον κρεμάται επι ξύλου ..." με λιτάνευση του Εσταυρωμένου.Ο κανών της ημέρας αποτελείται από 3 ωδές και ο ειρμός της Θ' ωδής είναι ο γνωστός ύμνος : " Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ , την αδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκούσαν , τηη όντως Θεοτόκον σε μεγαλύνομεν.
Τα δώδεκα Ευαγγέλια εξιστορούν την πορεία προς το Αγιον Πάθος , την Σταύρωσιν και την Ταφήν του Κυρίου.Το Α' Ευαγγέλιον κατά Ιωάννην , που είναι και μεγίστης διαρκείας περιέχει κυρίως συμβουλές και οδηγίες προς τους μαθητές.Πέντε απο τα Ευαγγέλια είναι από τον Ιωάννην , τρία από τον Ματθαίον , δύο από τον Μάρκον και ένα απο τον Λουκά.
Σήμερον κρεμάται επί ξύλου
Εξέδυσαν με τα ιμάτιά μου
Το πρωΐ της Μ.Παρασκευής ψάλλονται οι Μεγάλες Ωρες , πρώτη ,τρίτη , έκτη και ενάτη.Μεγάλαι και για το μήκος τους αλλά κυρίως για τα μεγάλα γεγονότα.Περιέχουν προφητείες , ψαλμούς , τροπάρια ,Αποστόλους και Ευαγγέλια για τα γεγονότα των Παθών.Ακολουθεί η Αποκαθήλωσις του Εσταυρωμένου και η τοποθέτηση τουΕπιταφίου [κεντημένο ύφασμα με τον Κύριον νεκρόν] στο ιερό κουβούκλιο στολισμένο με λουλούδια.
Το βράδυ της Μ.Παρασκευής γίνεται η ακολουθία του όρθρου του Μ.Σαββάτου κατά την οποία η Εκκλησία εορτάζει την Ταφήν του Κυρίου υπό του Ιωσήφ και του Νικοδήμου. Ο κανών της ημέρας αποτελούμενος από οκτώ ωδές [λείπει μόνο η 2η που σπανιώτατα χρησιμοποιείται] είναι από τους ωραιότερους σε περιεχόμενο και μελωδία.Στη συνέχεια ψάλλονται τα Εγκώμια , μικρά και πολύ αγαπητά στον λαό τροπάρια [αγνώστου συνθέτου].Η ζωή εν τάφω ,Αξιον εστί και αι γενεαί πάσαι ψάλλονται διαδοχικά απο τους 2 ψάλτες ή από χορωδία και τους ιερείς.Μετά τα ευλογητάρια και την Δοξολογίαν γίνεται η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της πόλεως.
Το πρωΐ του Μ.Σαββάτου τελείται ο εσπερινός και η θεία λειτουργία του Μ.Βασιλείου , η λεγομένη από τον λαόν πρώτη ανάστασις.Εχει πανηγυρικό αναστάσιμο χαρακτήρα γιατί είναι ο εσπερινός του Πάσχα , αν και γίνεται το πρωΐ του Μ.Σαββάτου και όχι το βράδυ.
Η ακολουθία της Κυριακής του Πάσχα αρχίζει αργά το βράδυ του Μ.Σαββάτου με επανάληψη του Κανόνος της προηγουμένης ημέρας και τα μεσάνυχτα ψάλλεται το "Χριστός Ανέστη".Ακολουθεί ο κανών του Πάσχα [ποίημα του Ιωάννη Δαμασκηνού , πραγματικό αριστούργημα] και η Θεία Λειτουργία του Ι.Χρυσοστόμου.Τέλος το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα [ ή λίγο πριν από το μεσημέρι] τελείται ο Εσπερινός της Αγάπης .Παλαιότερα οι Χριστιανοί αντάλλασαν (τότε και οχι την νύχτα της Αναστάσεως) το " φίλημα της αγάπης".Το Ευαγγέλιον διαβάζεται σε πολλές γλώσσες.
Η εορτή του Πάσχα , η μεγαλύτερη της Χριστιανοσύνης , η Ανάσταση του Κυρίου , η διάβαση από την αμαρτία στην αρετή και ευλογίαν , από την φθοράν στην αφθαρσίαν , από τον θάνατον στην ζωήν.Οπως οι Εβραίοι [πάσχα=διάβαση ,πέρασμα (από την Ερυθρά θάλασσα)] κατά το Πάσχα τους εορτάζουν την σωτηρίαν από την δουλεία του Φαραώ , έτσι και εμείς εορτάζουμε την σωτηρίαν μας που ήλθε από την ανθρώπινη θυσία του Κυρίου.Αμήν.
Χριστός Ανέστη
Αναστάς ο Ιησούς
Αναστάσεως ημέρα
Η υμνογραφία της ημέρας είναι αφιερωμένη στα γεγονότα αυτά.Αρχίζει με το γνωστό τροπάριο " Οτε οι ένδοξοι μαθηταί" . Στη συνέχεια διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια και ανάμεσά τους ψάλλονται τα Αντίφωνα και Καθίσματα που αναφέρονται στην προδοσία του Ιούδα , την άρνηση του Πέτρου , την αγνωμοσύνη των Ιουδαίων , την ομολογία του ληστού κλπ.Το ιε' αντίφωνο μετα το Ε' Ευαγγέλιο είναι το γνωστόν " Σήμερον κρεμάται επι ξύλου ..." με λιτάνευση του Εσταυρωμένου.Ο κανών της ημέρας αποτελείται από 3 ωδές και ο ειρμός της Θ' ωδής είναι ο γνωστός ύμνος : " Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ , την αδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκούσαν , τηη όντως Θεοτόκον σε μεγαλύνομεν.
Τα δώδεκα Ευαγγέλια εξιστορούν την πορεία προς το Αγιον Πάθος , την Σταύρωσιν και την Ταφήν του Κυρίου.Το Α' Ευαγγέλιον κατά Ιωάννην , που είναι και μεγίστης διαρκείας περιέχει κυρίως συμβουλές και οδηγίες προς τους μαθητές.Πέντε απο τα Ευαγγέλια είναι από τον Ιωάννην , τρία από τον Ματθαίον , δύο από τον Μάρκον και ένα απο τον Λουκά.
Σήμερον κρεμάται επί ξύλου
Εξέδυσαν με τα ιμάτιά μου
Το πρωΐ της Μ.Παρασκευής ψάλλονται οι Μεγάλες Ωρες , πρώτη ,τρίτη , έκτη και ενάτη.Μεγάλαι και για το μήκος τους αλλά κυρίως για τα μεγάλα γεγονότα.Περιέχουν προφητείες , ψαλμούς , τροπάρια ,Αποστόλους και Ευαγγέλια για τα γεγονότα των Παθών.Ακολουθεί η Αποκαθήλωσις του Εσταυρωμένου και η τοποθέτηση τουΕπιταφίου [κεντημένο ύφασμα με τον Κύριον νεκρόν] στο ιερό κουβούκλιο στολισμένο με λουλούδια.
Το βράδυ της Μ.Παρασκευής γίνεται η ακολουθία του όρθρου του Μ.Σαββάτου κατά την οποία η Εκκλησία εορτάζει την Ταφήν του Κυρίου υπό του Ιωσήφ και του Νικοδήμου. Ο κανών της ημέρας αποτελούμενος από οκτώ ωδές [λείπει μόνο η 2η που σπανιώτατα χρησιμοποιείται] είναι από τους ωραιότερους σε περιεχόμενο και μελωδία.Στη συνέχεια ψάλλονται τα Εγκώμια , μικρά και πολύ αγαπητά στον λαό τροπάρια [αγνώστου συνθέτου].Η ζωή εν τάφω ,Αξιον εστί και αι γενεαί πάσαι ψάλλονται διαδοχικά απο τους 2 ψάλτες ή από χορωδία και τους ιερείς.Μετά τα ευλογητάρια και την Δοξολογίαν γίνεται η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της πόλεως.
Το πρωΐ του Μ.Σαββάτου τελείται ο εσπερινός και η θεία λειτουργία του Μ.Βασιλείου , η λεγομένη από τον λαόν πρώτη ανάστασις.Εχει πανηγυρικό αναστάσιμο χαρακτήρα γιατί είναι ο εσπερινός του Πάσχα , αν και γίνεται το πρωΐ του Μ.Σαββάτου και όχι το βράδυ.
Η ακολουθία της Κυριακής του Πάσχα αρχίζει αργά το βράδυ του Μ.Σαββάτου με επανάληψη του Κανόνος της προηγουμένης ημέρας και τα μεσάνυχτα ψάλλεται το "Χριστός Ανέστη".Ακολουθεί ο κανών του Πάσχα [ποίημα του Ιωάννη Δαμασκηνού , πραγματικό αριστούργημα] και η Θεία Λειτουργία του Ι.Χρυσοστόμου.Τέλος το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα [ ή λίγο πριν από το μεσημέρι] τελείται ο Εσπερινός της Αγάπης .Παλαιότερα οι Χριστιανοί αντάλλασαν (τότε και οχι την νύχτα της Αναστάσεως) το " φίλημα της αγάπης".Το Ευαγγέλιον διαβάζεται σε πολλές γλώσσες.
Η εορτή του Πάσχα , η μεγαλύτερη της Χριστιανοσύνης , η Ανάσταση του Κυρίου , η διάβαση από την αμαρτία στην αρετή και ευλογίαν , από την φθοράν στην αφθαρσίαν , από τον θάνατον στην ζωήν.Οπως οι Εβραίοι [πάσχα=διάβαση ,πέρασμα (από την Ερυθρά θάλασσα)] κατά το Πάσχα τους εορτάζουν την σωτηρίαν από την δουλεία του Φαραώ , έτσι και εμείς εορτάζουμε την σωτηρίαν μας που ήλθε από την ανθρώπινη θυσία του Κυρίου.Αμήν.
Χριστός Ανέστη
Αναστάς ο Ιησούς
Αναστάσεως ημέρα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου